Kategori: Makaleler

Hangi İki Sayının Çarpımı 0? Ekonomi Perspektifinden Derinlemesine Bir Analiz Bir ekonomide karşı karşıya kaldığımız meseleler çoğu zaman “hangi iki sayının çarpımı 0?” gibi basit matematiksel bir denklemin ötesine geçer. Ancak bu soruyu ekonomik düşünceyle harmanladığımızda karşımıza çıkan, kıt kaynaklar ile zorunlu seçimlerin sonuçlarının çarpıştığı dinamik bir alan çıkar. Kaynaklar kıttır ve insanlar — bireyler, firmalar, devletler — bu kıt kaynaklara dayalı olarak seçim yapmak zorundadırlar. Bu seçimlerin fırsat maliyeti vardır ve neticeleri ekonomik çıktıları doğrudan etkiler. Bu yazıda, “hangi iki sayının çarpımı 0?” sorusunu bir metafor olarak kullanarak mikroekonomi, makroekonomi ve davranışsal ekonomi açısından ele alacağız. Söz konusu iki…

Yayın Evleri Nereye Şikayet Edilir? Toplumsal Cinsiyet ve Sosyal Adalet Perspektifinden Bir İnceleme Hepimiz bir kitap okuduğumuzda, arkasında bir yazarın emeği, bir editörün özeni ve elbette bir yayın evinin katkısı olduğunu biliriz. Ancak bazen yayın evlerinin kararları, baskı süreçleri ya da editoryal tutumları, toplumsal adalet, çeşitlilik ve toplumsal cinsiyet eşitliği gibi konularda sorunlar yaratabiliyor. Peki, bu tür durumlarla karşılaştığımızda, yayın evlerine karşı bir şikayette bulunmak ya da bir sorun dile getirmek için nereye başvurabiliriz? Bu yazıda, şikayet sürecine dair bilgi verirken, kadınların empati odaklı bakış açılarını, erkeklerin ise çözüm odaklı, analitik yaklaşımlarını da göz önünde bulunduracağız. Yayın Evlerinin Sorumlulukları ve…

En Güçlü Hayvan: Aslan mı Kaplan mı? Tarihin derinliklerine bakarak, geçmişin büyük liderlerinin ve kültürel mitlerin güç sembollerine olan ilgisini keşfetmek, bugünün dünyasında da etkilerini hissettiren ilginç bir yolculuğa çıkar. Her dönemde, insanlar için gücün ve iktidarın simgeleri farklı biçimlere büründü. Hayvanlar da bu simgeler arasında önemli bir yer tutar, özellikle de aslan ve kaplan gibi ikonik türler. Bu yazıda, tarihsel bağlamda aslanın ve kaplanın güç ve egemenlik sembolleri olarak nasıl şekillendiğini ve toplumların bu hayvanlara atfettiği anlamları irdeleyeceğiz. Antik Çağlarda Aslanın Egemenliği Aslan, eski çağlardan itibaren gücün ve kudretin bir sembolü olarak karşımıza çıkar. MÖ 3. binyılda, Mezopotamya’da aslan,…

SMS Nasıl Gönderilir? Farklı Yaklaşımlar ve Yöntemler SMS göndermek, kulağa basit bir işlem gibi gelebilir; kimse telefonunu eline alıp birkaç tuşa basarak mesaj gönderme sürecini karmaşık bir şey olarak düşünmez. Ama bir mühendis gözüyle bakarsak, bu işin arkasında oldukça derin bir teknoloji ve iletişim altyapısı yatıyor. Diğer taraftan, içimdeki insan tarafım ise bu süreci çok daha duygusal ve insani bir açıdan ele almak istiyor. Birbirinden çok farklı iki bakış açısının ortasında, SMS nasıl gönderilir sorusunu farklı yönlerden ele alacağız. İçimdeki Mühendis: Teknolojik Bakış İçimdeki mühendis, işin teknik yönüne odaklanıyor. SMS, yani kısa mesaj servisi, aslında GSM şebekeleri üzerinden gönderilen metin…

Bir insan olarak kaynakların kıtlığı, seçimlerin getirdiği fırsat maliyetleri ve bu seçimlerin sonuçları üzerine düşündüğümde aklıma sadece paranın ve malların ekonomisi gelmiyor. İnsan ilişkileri, yakınlık ve etkileşim biçimleri de bir tercih meselesi; davranışlarımızın görünmeyen “maliyetleri” ve “getirileri” var. “Boyun emmek tahrik eder mi?” sorusunu ekonomi perspektifinden ele almak kulağa alışılmadık gelebilir, ancak kararlarımızı şekillendiren mekanizmaları anlamak için bireylerin tercihleri, piyasadaki talep‑arz ilişkileri ve davranışsal yönelimleri bir arada düşünmek bizi zengin içgörülere götürür. Tercihler, Kıt Kaynaklar ve Fırsat Maliyeti Ekonomi bize, tercihlerin kıt kaynaklar arasında yapıldığını söyler. Zaman, dikkat, duygusal enerji ve yakınlık da ekonomik bakış açısıyla incelenebilir kaynaklardır. İnsanlar, bu…

Baldaki Prolinin Ekonomik Rolü: Kıtlık, Seçimler ve Kaynakların Verimli Kullanımı “Kaynaklar kıttır, bu yüzden seçim yapmalıyız.” Bu basit ama derin gerçek, ekonomi biliminin temel taşlarını oluşturur. İnsanlar, ellerindeki sınırlı kaynakları en verimli şekilde kullanabilmek için sürekli olarak seçim yapmak zorundadırlar. Peki, prolin gibi spesifik bir bileşiğin yer aldığı bal, ekonomide nasıl bir rol oynar? Baldaki prolinin kullanımı ve piyasadaki etkileri, sadece bireysel tercihlerle ilgili değil, aynı zamanda toplumsal ve ekonomik dinamiklerle de doğrudan ilişkilidir. Bu yazıda, baldaki prolinin mikroekonomi, makroekonomi ve davranışsal ekonomi çerçevesinden nasıl incelenebileceğini tartışacağız. Baldaki Prolin ve Mikroekonomik Perspektif Mikroekonomi, bireysel kararlar, piyasa dinamikleri ve fiyat mekanizmaları…

Ezlem Anlamı Nedir? Kayseri’nin soğuk bir akşamında, işten çıkıp eve doğru yürürken adımlarımın sesi her şeyin ne kadar boş olduğunu hatırlatıyordu. O gün her şey kötüydü aslında. Havanın gri, insanların yüzlerinin soluk, seslerin boğuk olduğu bir gündü. Ama bir an, her şeyin birden farklı olabileceğini düşündüm. Tıpkı o zaman öğrendiğim bir şey gibi: Ezlem… Yani o ismin, o özel anlamın ne olduğunu öğrenmek, tüm dünyamı değiştirecekti. O An, O İsmin Anlamı Ezlem… Bu isim, son günlerde zihnimde dönüp duruyordu. Bir arkadaşımın ismiydi ve her gördüğümde bu ismin bana ne anlatmak istediğini anlamaya çalışıyordum. Uzun zamandır, anlamını merak ediyordum ama bir…

2 Erkeğin Çocuğu Olur Mu? (Bence Gerçekten Bunu Ciddi Ciddi Düşündüm) Evet, başlık biraz kafa karıştırıcı olabilir, biliyorum. “2 erkeğin çocuğu olur mu?” sorusu, aslında bir yandan komik, bir yandan da bir o kadar derin bir soru. İzmir’de yaşayan biri olarak, sokakta, kafelerde ya da arkadaş ortamlarında sürekli espri yaparak insanları güldürmeye çalışsam da, bazen gerçekten de “Ya bu soru üzerine bir yazı yazsam nasıl olur?” diye düşündüm. Çünkü bu soruyu duyduğumda, içimden bir ses şöyle diyor: “Hayır, ciddi ol, bunu gerçekten irdele!” Ama ne yazık ki, mizahçı tarafım devreye giriyor ve başlıyoruz. 2 Erkeğin Çocuğu Olur Mu? Bilimsel Bir…

Sarkastik Ne Demek Ekşi? Toplumsal Yapılar ve Bireysel İletişimin Çarpıcı Yansıması Toplumları incelediğimizde, bazen insanların davranışlarını çözümlemek için kelimelere ve dilin sunduğu inceliklere daha fazla dikkat etmemiz gerektiğini fark ederiz. Dil, yalnızca iletişim aracı değil, aynı zamanda bir toplumun değerlerini, normlarını, güç ilişkilerini ve cinsiyet rollerini de yansıtan güçlü bir aynadır. Bugün, sarkazm – yani alaycı bir şekilde ifade edilen anlam – üzerinde durarak, bu iletişim biçiminin toplumsal yapılar ve bireyler arasındaki etkileşimlerde nasıl yer bulduğunu keşfedeceğiz. Pek çok kişi, “sarkastik ne demek?” sorusuna “bunu Ekşi Sözlük’te bulabilirsin” şeklinde cevaplar verir. Ama bu, sarkazmın toplumsal düzeyde nasıl işlediğini anlamamıza engel…

Yuvadan Düşen Kuşu Annesi Alır mı? Bir kuş yuvadan düşer ve annesi onu alır mı? Bu soru, belki de herkesin çocukluğunda sorduğu, doğal bir gözlem gibi görünse de, aslında toplumsal ve cinsiyet temelli çok daha derin anlamlar taşıyan bir konuya işaret ediyor. Yuvadan düşen kuş, hayatta kalmak için bir yol arayan, hayatta kalmaya çalışan bir varlık. Peki, bu figür bizler için ne anlama geliyor? Kadınlar, bir yuvadan düşen çocuğa yaklaşımda daha mı empatik, erkekler ise çözüm odaklı bir yaklaşım mı sergiliyor? Toplumun dinamiklerinde, empati ve çözüm arasında bir denge var mı? Hadi gelin, bu basit sorudan hareketle toplumsal cinsiyet, çeşitlilik…