Kargış Özelliği Nedir? Dilbilimden Psikolojiye, Ritüelden Günlük Hayata Çok Yönlü Bir Okuma Konulara farklı açılardan bakmayı seven biri olarak bugün “kargış”ı (beddua, lanet) masaya yatırıyorum. Hepimiz duymuşuzdur: bir anlık öfke, kırgınlık ya da haksızlık duygusuyla dilimizden dökülen o sert sözler… Peki kargışın özelliği nedir? Sadece kaba bir söz mü, yoksa kültür, dil ve psikoloji açısından anlamlı bir fenomen mi? Gelin, birlikte keşfedelim; siz de yorumlarda kendi gözlemlerinizi paylaşın ki bu yazı bir tartışma alanına dönüşsün. Kargış Nedir? Kısaca Kavramsal Çerçeve Kargış, Türkçede beddua/lanet anlamına gelir. Dilsel olarak güçlü olumsuz dilek yapılarıyla kurulur (“başına gelsin”, “yüzün gülmesin” gibi). Kültürel olarak haksızlık…
6 YorumEtiket: ve
Karaim Türkleri Hangi Boydan? Tarihin Tozlu Sayfalarından Gelen Sessiz Bir Miras Bir milletin kim olduğunu anlamak, bazen sadece haritalara ya da tarih kitaplarına bakmakla mümkün değildir. Asıl cevaplar, zamanın ötesinden gelen hikâyelerde, küçük toplulukların kültürlerinde ve unutulmaya yüz tutmuş dillerde gizlidir. İşte bu gizemli halklardan biri de Karaim Türkleri… Adını duyan çok azdır, hikâyesini bilen daha da az. Ama onların geçmişi, Türk tarihinin en renkli ve ilginç sayfalarından birini oluşturur. Kimdir Bu Karaim Türkleri? Karaim Türkleri (ya da Karaylar), tarih boyunca Doğu Avrupa, özellikle de Kırım, Litvanya ve Polonya gibi bölgelerde yaşamış küçük bir Türk topluluğudur. Onları ilginç kılan ise…
6 YorumKarahindibanın Faydaları ve Nasıl Kullanılır? Şifanın Hikâyesiyle Doğaya Yolculuk Bir sonbahar sabahı, küçük bir köyün dar sokaklarında yürüyen iki dost vardı: Elif ve Murat. Biri kalbinin sesini dinleyerek dünyayı anlamaya çalışan bir empati ustasıydı, diğeri ise sorunlara çözüm bulmakta ustalaşmış, hayatı stratejiyle anlamlandıran bir akıl insanı. İkisini bir araya getiren şey ise ne kariyerleri ne de geçmişleri olmuştu. Onları yan yana getiren, toprağın bağrından çıkan küçük bir bitkiydi: karahindiba. — Doğanın Mucizesiyle Tanışma O sabah Murat’ın zihni bir türlü susturamıyordu. Yorgunluk, sindirim sorunları, konsantrasyon eksikliği… Tüm çözümleri araştırmış ama bir türlü istediği sonucu alamamıştı. Elif ise onun derdini gözlerinden okumuştu.…
4 YorumHoranta Nereden Gelir? Felsefi Bir Deneme Her şey bir yerden başlar. Bu, hem bir gerçeklik hem de bir soru. İnsanın varoluşunu ve toplumların oluşumunu anlamak için, kökenlere inmeye ve başlangıç noktalarını keşfetmeye yönelik bir felsefi ihtiyaç vardır. Peki, kültürel bir pratiğin, bir halk oyununun kökeni ne kadar önemlidir? Horanta, sadece bir halk oyunu olarak değil, aynı zamanda toplumsal yapıları, insan ilişkilerini ve felsefi soruları tartışmak için bir araç olarak değerlendirilebilir. Horanta’nın nereden geldiğini sormak, kültürün ve bireysel anlamın ne kadar iç içe geçmiş olduğunu keşfetmek demektir. Felsefe, her şeyin ötesine geçerek, neden ve neyin var olduğu üzerine düşünmeye yönlendirir. Bir…
8 YorumBazı sorular vardır ki sadece cevabı değil, o cevaba giden yol da bizi değiştirir. “Garipoğlu ailesi zengin mi?” sorusu da tam olarak öyle bir soru… İlk bakışta maddi gücü merak ediyor gibi görünsek de, aslında aradığımız şey çok daha derin: Gücün, servetin ve soyadının insan hayatında nasıl bir ağırlığı olabileceği. Bir akşamüstü başlayan merak: “Garipoğlu ailesi zengin mi?” Yasemin o akşam kahvesini yudumlarken televizyonun alt yazısında bir haber belirdi: “Garipoğlu ailesinden yeni yatırım hamlesi…” Merakla başını kaldırdı. Yıllardır bu ismi duymuştu ama gerçekte kim olduklarını hiç araştırmamıştı. O sırada eşi Murat, pencereden dışarıya bakıp planlı bir tonla konuştu: — “Bu…
4 YorumEti Hoşbeş 142 Gr İçinde Kaç Tane Var? Psikolojik Bir Mercekten Bakış Bir Psikoloğun Meraklı Girişi: İnsan Davranışlarını Çözümlemek “Eti Hoşbeş 142 gr içinde kaç tane var?” sorusu, ilk bakışta sıradan bir tüketici sorusu gibi görünebilir. Ancak, bir psikolog gözüyle bakıldığında, bu basit soru, insanların tüketim alışkanlıklarını, zihinsel süreçlerini ve sosyal etkileşimlerini anlamamıza yardımcı olabilir. Gıda tüketimi, yalnızca fiziksel bir ihtiyaçtan çok daha fazlasıdır; aynı zamanda psikolojik bir deneyimdir. İnsanın yediği şeyler, ona nasıl hissettirdiği, bu yiyeceklere yüklediği anlamlar ve hatta tüketimle ilgili hissettiği suçluluk ya da memnuniyet, derin psikolojik süreçlerin yansımasıdır. Eti Hoşbeş gibi bir atıştırmalık, sadece bir tat…
8 YorumEn Çok Manda Hangi İlimizde? Psikolojik Bir Bakış Bir psikolog olarak, insan davranışlarını anlamaya çalışırken, bazen toplumların alışkanlıklarına, yaşam tarzlarına ve tercih ettikleri değerlerle bağlantılı kararlarını da çözümlemem gerekir. Bugün ise merakımı uyandıran bir soru var: “En çok manda hangi ilimizde yetişiyor?” Gündelik yaşamda fark etmediğimiz bir bağ kuruyoruz belki de, ama bu soru, toplumsal yapılarımızın, ekonomik tercihlerimizin, kültürel geçmişimizin ve hatta psikolojik eğilimlerimizin ne denli birbirine bağlı olduğunu gösteriyor. Manda, yalnızca bir hayvan türü değil, toplumların sosyo-ekonomik yapısının ve bireysel tercihlerinin de bir yansıması olabilir. Yetiştirilme Koşulları ve Psikolojik Seçimler: Manda ve İnsan Manda, insanlar tarafından çeşitli coğrafyalarda yetiştirilen,…
8 YorumHidrostatik Basınç: Derinliklerin Sessiz Gücü Felsefeye göz attığımızda, insanlık her zaman dünyayı anlamak ve açıklamak için arayış içinde olmuştur. Tıpkı bu arayış gibi, doğanın gizemleri de insan zihnini hep etkilemiştir. Derinlere indikçe, bir şeyin gücü, sıklıkla görünmeyen bir biçimde işler. Hidrostatik basınç tam da bu görünmeyen gücün somut bir örneğidir. Ancak bu basınç, yalnızca bir fiziksel olayın ötesine geçer; insanın varoluşuyla, doğanın ilişkisinin daha derin bir yansımasıdır. Hidrostatik Basınç: Felsefi Bir Bakış Hidrostatik basınç, bir sıvı içinde bir noktadaki basıncın, sıvının yoğunluğu, yerçekimi ve sıvının o noktaya olan derinliği ile ilgili olduğunu belirten bir kavramdır. Ancak, bu basınç, sadece bir…
8 YorumKaporta Nasıl Yazılır TDK? Küresel ve Yerel Perspektiflerden Derinlemesine Bir Bakış Günlük hayatta sıkça duyduğumuz bazı kelimeler vardır; dilimizin ucuna kadar gelir ama doğru yazımı konusunda tereddüt yaşarız. Ben de dilin bu küçük ama anlamlı detaylarına kafa yormayı seven biri olarak bugün “kaporta” kelimesini ele almak istiyorum. Ancak yalnızca TDK’ya göre nasıl yazıldığını değil, bu kelimenin yerel ve küresel düzlemde nasıl bir anlam taşıdığını, kültürel yansımalarını ve dildeki konumunu birlikte keşfedeceğiz. Hazırsanız, gelin bu kelimenin ardındaki dünyaya birlikte bakalım. — Kaporta Nasıl Yazılır? TDK’ya Göre Doğru Yazım Öncelikle konunun en temel noktasından başlayalım: Türk Dil Kurumu’na (TDK) göre bu kelimenin…
6 YorumMerhaba sevgili okur, Tarihi konuları ele alırken sadece bilgi paylaşmak değil, aynı zamanda birlikte düşünmek, tartışmak ve farklı açılardan bakmak bana hep keyif vermiştir. Bugün sizlerle “İlk Türkçe resmi gazetenin adı nedir?” sorusunu masaya yatırıyoruz. Hepimizin okul yıllarında duyduğu bir cevap var elbette ama gelin birlikte detaylıca inceleyelim. Çünkü mesele sadece bir gazete ismi değil, aynı zamanda toplumun hafızasında bu ismin ne ifade ettiği, erkeklerin ve kadınların farklı perspektiflerden bakış açılarıyla nasıl şekillendiği meselesidir. İlk Türkçe Resmi Gazete: Takvim-i Vekayi Resmi tarih kaynaklarına göre Osmanlı İmparatorluğu’nda yayımlanan ilk Türkçe resmi gazete Takvim-i Vekayi’dir. 11 Kasım 1831’de II. Mahmud’un emriyle çıkarılmıştır.…
4 Yorum